Άμεση και απρόσκοπτη πρόσβαση στη γεωχωρική πληροφορία στο σύνολο της δημόσιας διοίκησης τον ιδιωτικό τομέα και τους πολίτες, θα παρέχει το κεντρικό σύστημα Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών, η στρατηγική ανάπτυξης του οποίου, τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.
Σε δημόσια διαβούλευση τίθεται η Στρατηγική για την ανάπτυξη της Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών (Ε.Υ.ΓΕ.Π.). Αφορά στη δημιουργία ενός πλήρως λειτουργικού και παραγωγικού συστήματος διάθεσης γεωχωρικών πληροφοριών προς το σύνολο της δημόσιας διοίκησης, σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, στον ιδιωτικό τομέα και στους πολίτες. Η Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών αποτελεί ένα κεντρικό σύστημα μέσω του οποίου είναι δυνατή η άμεση πρόσβαση στο σύνολο της διαθέσιμης γεωπληροφορίας μιας χώρας, για το σύνολο της επικράτειάς της μέσω του διαδικτύου.
Οι βασικές αρχές της της Ε.Υ.ΓΕ.Π
Σύμφωνα με το κείμενο της διαβούλευσης, η Ε.Υ.ΓΕ.Π πρέπει να θεμελιώσει ένα πλαίσιο συνεργασίας και συνεργειών σε επίπεδο θεσμικό, διοικητικό και τεχνολογικό. Να βασισθεί:
- Στις αρχές της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης
- Στην αυτοματοποίηση των διαδικασιών,
- Στα ανοικτά δεδομένα
- Σε ενιαία πρότυπα και προδιαγραφές,
- Στην εφαρμογή των κανονισμών και των αποφάσεων της Οδηγίας INSPIRE
- Σε συμμετοχικές διαδικασίες,
- Στην εμπειρία από διεθνείς πρακτικές.
Εργαλείο παγκόσμιας κλίμακας
Η πληροφορία της γεωγραφικής θέσης δραστηριοτήτων και φαινομένων, η οποία και αναφέρεται ως γεωχωρική πληροφορία, αξιοποιείται σε παγκόσμια κλίμακα. Δίνει πληροφορίες και δυνατότητες που πρέπει να συνεκτιμώνται για την αντιμετώπιση των προκλήσεων ενός σύγχρονου κράτους, όπως η διαχείριση των φυσικών πόρων, η χωροθέτηση δραστηριοτήτων, η προστασία του περιβάλλοντος, η αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και η παροχή κοινωνικών υπηρεσιών. Επιπλέον, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς, όπως είναι οι κατασκευές, η αγορά ακινήτων, η παροχή ενέργειας και η διαχείριση των απορριμμάτων, χρησιμοποιούν πληροφορίες για τον χώρο, για τη διαχείριση παγίων και την εκτίμηση ρίσκου, για τη λήψη αποφάσεων, για την κατάστρωση στρατηγικών στόχευσης πελατών κ.ά. Επιπρόσθετα, σε παγκόσμια κλίμακα η γεωχωρική πληροφορία χρησιμοποιείται για την κατανόηση και αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών ζητημάτων (π.χ. κλιματική αλλαγή), για τη μείωση της φτώχειας και της ανισότητας, υποστηρίζοντας έτσι για παράδειγμα, τους στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UN-SDGs). Η γεωχωρική πληροφορία είναι το συνδετικό στοιχείο, που ενώνει διαφορετικούς επιστημονικούς και παραγωγικούς τομείς, ιδιωτικούς ή δημόσιους, μέσω της ανάπτυξης πληροφοριακών υποδομών. Σε οικονομικούς όρους, η παγκόσμια βιομηχανία των γεωχωρικών πληροφοριών αποτιμήθηκε το 2018, σε 300 δις λίρες Αγγλίας2. Εκτιμάται δε, βάσει πρόσφατων οικονομικών μελετών, ότι εάν μία χώρα στο μέγεθος του Ην. Βασιλείου, οργανώσει τη γεωχωρική της πληροφορία σε μια Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών, η οικονομική της ανάπτυξη αναμένεται να είναι της τάξης των 14 δις Αγγλικών λιρών.
Με βάση τις καλές πρακτικές
Σύμφωνα με το κείμενο της διαβούλευσης, η παρούσα Στρατηγική, έλαβε υπόψιν τις διεθνείς καλές πρακτικές, το εθνικό και ενωσιακό δίκαιο, τις κατευθύνσεις που δίνονται από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για τη γεωχωρική πληροφορία (UN-GGIM) στο «Ενιαίο πλαίσιο για τις γεωχωρικές πληροφορίες» (Integrated Geospatial Information Framework (IGIF)), τις σύγχρονες ανάγκες των χρηστών (δημόσια διοίκηση, ακαδημαϊκή κοινότητα, επιχειρήσεις, πολίτες). Αναφέρεται ακόμη, ότι η στρατηγική για την ΕΥΓΕΠ είναι επικεντρωμένη στον χρήστη. Η υποδομή που θα αναπτυχθεί, πρέπει να υποστηρίζει τη λήψη αποφάσεων, με βάση γεωχωρικά δεδομένα που παράγονται με ενιαίες προδιαγραφές, είναι αξιόπιστα και ακριβή, τηρούνται και ενημερώνονται με συγκεκριμένες διαδικασίες
Ο κατακερματισμός της γεωχωρικής πληροφορίας στην Ελλάδα
Εκτενής αναφορά γίνεται στον κόμβο της διαβούλευσης για την κατάσταση των γεωχωρικών δεδομένων στην Ελλάδα. Ειδικότερα, καταγράφεται, ότι τα γεωχωρικά δεδομένα/γεωχωρικές πληροφορίες του δημόσιου τομέα στην Ελλάδα παράγονται επί το πλείστον σε μη θεσμικά υπόβαθρα, τηρούνται αποσπασματικά, κατά περίπτωση, χωρίς ενιαία προτυποποίηση, αλλά και χωρίς θεσμική ισχύ στις περισσότερες των περιπτώσεων. Έως σήμερα δεν έχει επιχειρηθεί η οργάνωση της γεωπληροφορίας (χωρικής πληροφορίας) και δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις για το «ποιος παράγει τι» και πώς αυτό που παράγει το κοινοποιεί στους άλλους φορείς, για την παραγωγή των δικών τους πληροφοριών. Επίσης, η έλλειψη θεσμικού πλαισίου διαμοιρασμού δεδομένων, αλλά και των σχετικών υποδομών στον δημόσιο τομέα, ο αργός ρυθμός ενημέρωσης των γεωχωρικών δεδομένων, η μη υιοθέτηση σύγχρονων μεθόδων διάχυσης της πληροφορίας, η έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των δημόσιων αρχών, αποτελούν φραγμούς για την ανάπτυξη πλήθους υπηρεσιών και προϊόντων που βασίζονται σε επίκαιρα γεωχωρικά δεδομένα. Συνέπεια αυτών είναι η έλλειψη αξιοπιστίας και διαλειτουργικότητας, η πολλαπλή δημιουργία εκδόσεων για το ίδιο σύνολο δεδομένων, η παραγωγή θεματικών πληροφοριών με απουσία κατάλληλων υποβάθρων, η αδυναμία του Κράτους να ασκήσει συντονισμένη και συνολική αναπτυξιακή πολιτική, αλλά και η δυσκολία πρόσβασης των ενδιαφερόμενων σε αυτά. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο διαπιστώθηκε πως η ευρεία πρόσβαση και χρήση γεωχωρικών πληροφοριών είναι προβληματική, και δεν υποβοηθείται η διαμόρφωση και παρακολούθηση περιβαλλοντικών πολιτικών και πολιτικών ή δραστηριοτήτων που μπορεί να έχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον. Τα κυριότερα προβλήματα αποδόθηκαν στις ελλείψεις δεδομένων και τεκμηρίωσης και στην ασυμβατότητα μεταξύ συνόλων γεωχωρικών δεδομένων και υπηρεσιών, οι οποίες οφείλονται για παράδειγμα στην ύπαρξη διαφορετικών προτύπων και στους φραγμούς στους οποίους προσκρούουν η ανταλλαγή και η επαναχρησιμοποίηση γεωχωρικών δεδομένων. Οι ως άνω λόγοι οδήγησαν στη σύνταξη της Οδηγίας 2007/2/ΕΚ, ή αλλιώς Οδηγία INSPIRE (Infrastructure for Spatial Information in Europe), με την οποία ενδυναμώνονται οι επιταγές του ενωσιακού νομοθέτη για την ελεύθερη πρόσβαση δημοσίων αρχών σε περιβαλλοντικές και άλλες πληροφορίες. Κεντρικός στόχος της πρωτοβουλίας INSPIRE είναι η δημιουργία και λειτουργία της Ευρωπαϊκής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών, η οποία θα βασιστεί στην ανάπτυξη των επιμέρους Εθνικών Υποδομών Γεωχωρικών Πληροφοριών (ΕΥΓΕΠ). Η «συμβατότητα» μεταξύ των ΕΥΓΕΠ διασφαλίζεται από την αποδοχή και υιοθέτηση κοινών προδιαγραφών. Η Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών (ΕΥΓΕΠ) αποτελεί, συνεπώς, ένα «κεντρικό» σύστημα μέσω του οποίου είναι δυνατή η άμεση πρόσβαση στο σύνολο της ψηφιακά διαθέσιμης γεωπληροφορίας μιας χώρας και για το σύνολο της επικράτειάς της, μέσω του διαδικτύου. Η δημιουργία της ΕΥΓΕΠ για την Ελλάδα, θεσμοθετήθηκε τον Σεπτέμβριο 2010 με τον ν. 3882/2010 «Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών – Εναρμόνιση με την Οδηγία 2007/2/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Μαρτίου 2007 και άλλες διατάξεις. Τροποποίηση του ν. 1647/1986 «Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας (ΟΚΧΕ) και άλλες διατάξεις (Α ́141)» (Α ́ 166). Ο Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας (ΟΚΧΕ), υπό το τότε Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΥΠΕΧΩΔΕ), ορίστηκε αρμόδιος φορέας για την εφαρμογή της. Το 2013 οι αρμοδιότητες του ΟΚΧΕ αναφορικά με την ΕΥΓΕΠ και την Οδηγία INSPIRE μεταφέρθηκαν στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ).
Διάρκεια διαβούλευσης
Η διαβούλευση θα διαρκέσει έως τις 20 Νοεμβρίου 2020 στις 15.00. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας καλεί το σύνολο των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων που παράγουν ή διαχειρίζονται γεωχωρικά δεδομένα, την ακαδημαϊκή κοινότητα και κάθε ενδιαφερόμενο, να συμμετέχουν στη δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση που βρίσκεται στον σύνδεσμο http://www.opengov.gr/minenv/?p=11224.
Πηγή: https://ecopress.gr