του Νίκου Αβουκάτου
Εμφανή είναι τα σημάδια των ξηράνσεων στα κυρίαρχα δενδρώδη είδη της χώρας, όπως τα πεύκα, τα έλατα, οι οξιές και οι φυλλοβόλες δρύες, τόσο στα χαμηλότερα όσο και υψηλότερα επίπεδα των δασών. Αυτό τονίστηκε στην ημερίδα με τίτλο: «Πρόβλεψη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στα δασικά οικοσυστήματα της Ελλάδας. Ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο εκτίμησης της τρωτότητας των δασών και διερεύνησης εναλλακτικών προσαρμογής», στη Θεσσαλονίκη. Το πρόγραμμα υλοποιείται από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου με χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου (Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα: «Φυσικό Περιβάλλον και Καινοτόμες Δράσεις 2023», Άξονας Προτεραιότητας 3: «Έρευνα και Εφαρμογή»).
Στην ημερίδα που έλαβε χώρα στο Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης & Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ «Δήμητρα» παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα του έργου ενώ συζητήθηκαν μέτρα και πρακτικές για την προσαρμογή των δασών της Ελλάδας στην κλιματική αλλαγή.
Η ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιου Αιγαίου Αναστασία Χριστοπούλου ανέφερε ότι «τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μαζικές ξηράνσεις στα ελληνικά δάση που καλύπτουν σχεδόν ολόκληρη την επικράτεια. Παλιότερα παρατηρούνταν στα έλατα ή τη δασική πεύκη, πλέον την τελευταία δεκαετία αυτές παρατηρούνται σε πολλά είδη λόγω της κλιματικής κρίσης. Εξαιτίας των εκτεταμένων ξηρασιών, δηλαδή την έλλειψη νερού σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες, προκαλούνται ξηράνσεις αλλά και η προσβολή των δένδρων από διάφορα έντομα ή παθογόνα με αποτέλεσμα να έχουμε τη νέκρωση των δένδρων. Στη Νότια Ελλάδα παρατηρούμε τα είδη να ζορίζονται περισσότερο και αυτό είναι αναμενόμενο, διότι έχουμε λιγότερες βροχοπτώσεις, κατά τη διάρκεια των περιόδων της άνοιξης και του θέρους».
Ο επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Βιολογίας του ΕΚΠΑ Νικόλαος Φύλλας αναφέρθηκε στον στόχο του έργου και της ημερίδας, κατά την εναρκτήρια ομιλία του. Μιλώντας για τις προβλέψεις αλλαγών των κλιματικά κατάλληλων ενδιαιτημάτων κυρίαρχων δασικών, τόνισε ότι «εξετάσαμε την τρωτότητα των δασών σε ολόκληρη την Ελλάδα, αναλύοντας κάθε περιοχή σε ακτίνα 9 χιλιομέτρων για να έχουμε τον καθένα δείκτη τρωτότητας που περιλαμβάνει τη θνησιμότητα, την ξηρασία, την παραγωγικότητα, τις συνθήκες για την αναγέννηση του δάσους αλλά και την τρωτότητα απέναντι στην πυρκαγιά για δέκα βασικά είδη, μεταξύ των οποίων τη χαλέπιο πεύκη, την τραχεία πεύκη, την κεφαλληνιακή ελάτη, την ερυθρελάτη, την οξιά, την πλατύφυλλη δρυ, τη χνοώδη δρυ και τη δασική πεύκη». Κάποια είδη έχουν μεγαλύτερη τρωτότητα, κάποια είναι σε καλύτερη κατάσταση. Ιδιαίτερα στην Πελοπόννησο, έντονα είναι τα φαινόμενα της ξηρασίας τα τελευταία 2 -3 χρόνια από την Κόρινθο και νοτιότερα όπου παρατηρούνται έντονες ξηρασίες».
Η Καλλιόπη Ραδόγλου, καθηγήτρια στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, διεξάγει έρευνες για τις επιδράσεις της κλιματικής κρίσης στα δασικά οικοσυστήματα καθώς και τον ευεργετικό ρόλο τους στην υγεία των οικοσυστημάτων. «Χωρίς τα δασικά οικοσυστήματα θα είναι πολύ δύσκολη η κατάσταση. Εκτός από τα προϊόντα τους θα χάσουμε όλα τα πλεονεκτήματά τους, καθώς, εκτός των άλλων, προσφέρουν ρύθμιση του κύκλου του νερού και της τροφοδοσίας του υπόγειων νερών αλλά και τη βελτίωση του μικροκλίματος κοντά σε έντονα οικιστικές περιοχές. Αναγκαίες συνθήκες είναι λοιπόν η επίτευξη των διαχειριστών στόχων για την προστασία των δασών, η λήψη μέτρων για την αντοχή τους από την κλιματική κρίση καθώς και η παρακολούθηση (monitoring)», ανέφερε η κ. Ραδόγλου.
ΠΗΓΗ : Greenagenda